Το Κέντρο Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία (ΚΕΠΕΑ) Μουζακίου σε συνεργασία με το Ελληνικό Δίκτυο Δήμων με Ποτάμια συνδιοργάνωσαν στις 3 και 4 Μαρτίου 2023 σεμινάριο με θέμα την εκπαίδευση στα ποτάμια. Το σεμινάριο παρακολούθησαν εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, οι περισσότεροι των οποίων συμμετέχουν στο Τοπικό Δίκτυο σχολικών περιβαλλοντικών ομάδων «Τα ποτάμια μας στο προσκήνιο». Το Δίκτυο αυτό που συντονίζει το ΚΕΠΕΑ Μουζακίου λειτουργεί από τη φετινή σχολική χρονιά έχοντας και την έγκριση και συνεργασία των Διευθύνσεων Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης Καρδίτσας.

Το σεμινάριο ξεκίνησε την Παρασκευή το απόγευμα μεσω τηλε-ημερίδας. Στην αρχή την εκδήλωση χαιρέτισαν ο διοικητικός συντονιστής του Ελληνικού Δικτύου Δήμων με ποτάμια, κ. Χαρίσης Γιώργος και ο Διευθυντής Β/θμιας Εκπαίδευσης Καρδίτσας κ. Ζαχαρής Κώστας, ενώ χαιρετισμό απέστειλε ο Διευθυντής Α/θμιας Εκπαίδευσης Καρδίτσας κ. Γκόλτσος Κώστας.

Στη συνέχεια οι επιμορφούμενοι παρακολούθησαν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις. Ο κ. Ντάνης Αντώνης, Προϊστάμενος του ΚΕΠΕΑ Μουζακίου παρουσίασε το θέμα: «Η ζωή στα νερά των ποταμών», μεσα από την οποία κατέδειξε τις βασικότερες κατηγορίες οργανισμών -μικροσκοπικών και μακροσκοπικών-, που υπάρχουν στα νερά των ποταμών και ανέδειξε τα κοινά χαρακτηριστικά της ζωής.

Από την πλευρά του ο κ. Δημητρίου, ο οποίος είναι ερευνητής του Ελληνικού Κέντρου θαλάσσιων ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) και ασχολείται και με τα εσωτερικά ύδατα, παρουσίασε στοιχεία από τη δράση αυτού του οργανισμού εστιάζοντας κυρίως στα ποτάμια της Θεσσαλίας, στον έλεγχο της ποιότητας των νερών τους, καθώς και στους μετρητές στάθμης, που σχετίζονται με την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων.

Ο κ. Σαμαράς Δημήτρης, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που εδρεύει στην Καρδίτσα, παρουσίασε τους τύπους βλάστησης στους διάφορους οικότοπους, εστιάζοντας στην παρόχθια βλάστηση και τα φυτά, που απαντώνται συνηθέστερα σε αυτή.

Ο κ. Γκόζκος Αποστόλης, εκπρόσωπος του Δασαρχείου Μουζακίου, παρουσίασε τη σχέση νερού και δάσους και την αλληλεπίδραση αυτών με έμφαση στον αντιπλημμυρικό ρόλο του δάσους και την ευεργετική επίδραση αυτών στον υδρολογικό κύκλο.

Τέλος παρουσιάστηκε ένα γιγάντιο ποτάμιο οικοσύστημα στο Κογκό από τον κ. Σεραφείμ Σπανό, πρώην Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου του ΠΕΚΕΣ Θεσσαλίας στις φυσικές επιστήμες. Αναφέρθηκε στις ιδιαίτερες συνθήκες του καιρού στις τροπικές περιοχές με τις καταρρακτώδεις βροχές, στα ιδιαίτερα στοιχεία του οικοσυστήματος, τα φυτά και τα ζώα, καθώς και τις συνθήκες ζωής των ανθρώπων εκεί. Σημειωτέον ότι αυτό το χρονικό διάστημα o κ. Σπανός ζει και διδάσκει εκεί.

Το Σάββατο 4 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε επίσκεψη πεδίου στον χώρο γύρω από τον ναό των 12 Αποστόλων στον Πύργο Ιθώμης με τα αιωνόβια πλατάνια. Στο παρακείμενο ρέμα έγινε επίδειξη των οργάνων μέτρησης ποιότητας του νερού και μέτρησης στάθμης του νερού από τον κ. Δημητρίου. Στη συνέχεια, η ομάδα που εκπροσωπούσε το Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών  Ξύλου και Σχεδιασμού αποτελούμενη από τους Καθηγητές κ. Βραχνάκη Μιχάλη, κ. Καζόγλου Γιάννη και κ. Σαμαρά Δημήτρη, ανέλυσαν τον υπάρχοντα οικότοπο, όπου κυριαρχούν τα πλατάνια, τον τύπο βλάστησης, και παρουσίασαν σύντομα, εργαλεία και πρωτόκολλα, που υπάρχουν για την αξιολόγηση της βλάστησης και του οικότοπου, ενώ σημείωσαν και την επίδραση της ανθρώπινης παρουσίας  σε αυτά. Εξετάστηκαν και αναγνωρίστηκαν, επίσης, πόες και δέντρα που κυριαρχούν αυτή την εποχή στην περιοχή.

Τέλος, επιστρέφοντας οι εκπαιδευτικοί στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του ΚΕΠΕΑ Μουζακίου, η κ. Ζαμπάλου Στέλλα, της Παιδαγωγικής ομάδας του ΚΕΠΕΑ, παρουσίασε τη μέθοδο της παιχνιδοποίησης προσαρμοσμένη και εφαρμοσμένη στο θέμα των ποταμών. Η παιχνιδοποίηση (gamification) χρησιμοποιεί το παιχνίδι προκειμένου να πετύχει εκπαιδευτικούς στόχους και αυξάνει κατά πολύ τον βαθμό εμπλοκής των συμμετεχόντων μαθητών.

Το σεμινάριο απασχόλησε ιδιαίτερα η δυσκολία εύρεσης προσβάσιμων χώρων σε ποτάμια της Καρδίτσας και η έλλειψη χώρων αναψυχής και εκπαίδευσης κοντά τους. Επίσης αναδείχθηκε η ανάγκη ελέγχου της κατάστασης των ποταμών και η βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν εθελοντικές ομάδες με τη συμμετοχή σε προγράμματα «Citizen Science» (Επιστήμης των Πολιτών).